Micro định hướng là gì? Micro đa hướng là gì? Nên sử dụng micro định hướng hay đa hướng?

Micro định hướng là gì? Micro đa hướng là gì? Có bao nhiêu loại micro? Người ta dựa vào đâu để phân loại chúng, công dụng của từng loại như thế nào, bài viết này sẽ giải đáp các câu hỏi micro đa hướng, micro định hướng là gì và cách để lựa chọn micro phù hợp với từng mục đích sử dụng.

Phân loại micro theo tính định hướng (polar pattern)

Nếu phân loại micro dựa trên nguyên lý hoạt động, chúng ta có micro điện động (cảm ứng từ trường), micro điện dung… (có khoảng 9 loại, chi tiết xin xem trên wiki). Nếu xét theo khả năng thu nhận âm thanh từ các phía khác nhau của môi trường xung quanh micro, chúng ta có thể chia micro làm hai loại chính:

• Micro không định hướng còn gọi là micro đa hướng (Omnidirectional micro)
• Micro định hướng (Unidirectional micro).

Micro đa hướng (Omnidirectional micro)

Có khả năng thu âm thanh từ tất cả mọi hướng xung quanh micro: trái, phải, trên, dưới, trước, sau…

Khả năng thu âm của micro đa hướng

Như bạn có thể thấy, trong hình vẽ trên, micro có khả năng thu âm từ mọi phía xung quanh nó. Hướng thu âm tốt nhất vẫn là phía trước micro, các hướng khác xung quanh thì khả năng thu âm thanh ở tần số cao bị giảm đi so với hướng trực tiếp ở phía trước.

Micro định hướng (Unidirectional micro)

Micro định hướng, đây là loại phổ biến nhất trong cuộc sống hàng ngày, chỉ thu được âm thanh tốt nhất theo một số hướng nhất định, tùy thuộc vào mô hình thiết kế của micro. Có những mô hình cardioid, supercardioid, hypercardioid chính với những hướng thu âm thanh như sau:

• Cardiod: thu nhận âm thanh tốt nhất ở phía trước và xung quanh.
• Supercardiod: thu nhận âm thanh tốt nhất ở phía trước, xung quanh và một ít ở phía sau.
• Hypercardioid: thu nhận âm thanh ở phía trước, xung quanh và một ít (nhưng nhiểu hơn mô hình supercardiod) ở phía sau (xem hình vẽ dưới đây để so sánh).
• Bidirectional: thu âm tốt nhất ở phía trước và sau.
• Shotgun: thu âm tốt nhất ở xung quanh, phía trước (nhưng phạm vi xa hơn nhiều so với các loại kể trên).

Khả năng thu hút âm thanh của các mô hình micro khác nhau.

Nên sử dụng micro định hướng hay đa hướng?

Khi nào nên sử dụng micro định hướng cardioid?

Ưu điểm nổi bật của micro định hướng là bạn chủ động ghi lại âm thanh ở nơi mà bạn muốn, và [hầu như] bỏ qua âm thanh từ những hướng khác. Do đó, nó là sự lựa chọn hàng đầu cho các loại micro để thu âm giọng hát dành cho ca sĩ hoặc các phòng karaoke. Ngoài ra, micro định hướng còn được sử dụng trong các trường hợp như:

• Thu âm một nhạc cụ nhất định trong dàn nhạc. Khi có quá nhiều loại nhạc cụ đặt gần nhau, việc thu được âm thanh của một loại nhạc cụ dường như là không thể. Nhưng điều đó lại có thể thực hiện được với các micro định hướng được đặt ở đúng vị trí.
• Biểu diễn trên sân khấu. Khi âm thanh của môi trường xung quanh lớn (tiếng nhạc cụ, tiếng hò reo, vỗ tay của khán giả…), các micro định hướng là sự lựa chọn tuyệt vời để chỉ thu được âm thanh giọng hát của bạn mà bỏ qua các tiếng ồn xung quanh.
• Dùng cho các đại biểu, diễn giả trong các phòng họp, hội trường… (mỗi diễn giả một mic)

Micro định hướng cổ ngỗng APlus AC-1010

Hầu hết các micro chúng ta sử dụng thông thường hàng ngày đều là micro định hướng. Chúng có thể lý tưởng trong hầu hết các trường hợp nhưng cũng có một vài nhược điểm như:

• Với hầu hết các micro định hướng, bạn sẽ thấy độ nhạy đối với âm có tần số cao bị giảm khi di chuyển micro ra xa nguồn âm thanh. Điều này thường xảy ra với các ca sĩ thiếu kinh nghiệm, chưa nhận thức được về sự chuyển động vị trí của micro so với miệng.
• Hiệu ứng (gần) lân cận: Tần số âm trầm có thể tăng lên khi đặt mic quá gần. Điều này cũng dễ xảy ra với ca sĩ thiếu kinh nghiệm.

Các loại micro supercardioid, hypercardioid, shot gun là lựa chọn lý tưởng dành cho các nhà làm phim, tuy nhiên với các phòng thu âm thì loại micro này rất hiếm khi xuất hiện. Bạn có thể dễ dàng thấy các loại micro shotgun được gắn lên các máy ảnh, máy quay phim khi thực hiện các cuộc phỏng vấn hoặc làm vlog của các youtuber.

Khi nào nên sử dụng micro đa hướng?

Một mẫu micro đa hướng dùng cho hội thảo

Sau khi xuất hiện micro định hướng thì micro đa hướng dần trở nên ít phổ biến hơn. Tuy vậy, loại micro này vẫn phù hợp trong những trường hợp đặc biệt như:

• Ghi lại toàn bộ âm thanh trong một căn phòng, các cuộc hội thảo, thảo luận (mà mọi người tham gia không sử dụng mic riêng, cả phòng sử dụng chung một micro đa hướng).
• Ghi một nguồn âm thanh rộng, chẳng hạn như dàn nhạc, hợp xướng hoặc tiếng sóng biển, tiếng thác nước…
• Thu âm một mục tiêu đang di chuyển, chẳng hạn như một người chơi guitar acoustic.
• Thu âm Stereo.

So với micro định hướng, micro đa hướng có các ưu điểm sau:

• Hạn chế hiệu ứng gần (lân cận – proximity effect).
• Thu được tín hiệu khi đặt xa nguồn âm thanh tốt hơn, đặc biệt là với loại micro có màng nhỏ.

Trên đây là các kiến thức giúp bạn hiểu, phân biệt và lựa chọn được loại micro phù hợp cho nhu cầu sử dụng.